Projekt "Tęczowe Przychodnie"

   

Od dziecka byłem stałym pacjentem szpitali i przychodni, klinik i poradni. Ponieważ muszę regularnie monitorować swój stan zdrowia, niewiele się od tamtych czasów zmieniło. Obecnie na liście odwiedzonych przeze mnie specjalistów znajdują się nie tylko tradycyjni lekarze, ale również seksuologowie i psychiatrzy. Dlatego, o ile nie znam się na medycynie, o tyle mam sporo doświadczeń (dobrych i złych) z polską służbą zdrowia.  

Jest to środowisko, które z założenia powinno kierować się troską o dobro pacjenta. W teorii lekarze i psycholodzy powinni być przyjaźni osobom LGBTQ+,  w praktyce może wyglądać to zupełnie inaczej. Korzystanie z usług służby zdrowia stwarza (czasem całkiem realne) zagrożenie, że zostaniemy potraktowani niesprawiedliwie z powodu orientacji seksualnej. Nierówne prawo, które nas należycie nie chroni, otwiera furtkę do wielorakich nadużyć lub zaniedbań. Innym problemem jest heteroseksizm, czyli (w tym przypadku) założenie, że pacjent jest heteroseksualny. Może się to wiązać z nieudzieleniem odpowiedniej pomocy niewyoutowanemu pacjentowi.  

Środowisko osób transpłciowych już wiele lat temu stworzyło listę kompetentnych lekarzy seksuologów, psychiatrów i psychologów, by dzielić się swoimi spostrzeżeniami i ostrzegać się przed złymi lekarzami. Mimo że osoby niehetero również mogą być narażone na nieprzyjemności w szpitalu, przychodni, a co najgorsze – nawet w poradni psychologicznej, nikt nie stworzył na większą skalę listy, która pełniłaby funkcję informatora. Skala problemu jest z całą pewnością mniejsza niż w przypadku osób trans* choćby dlatego, że osoba trans* często nie może ukryć swojej tożsamości płciowej. Dodatkowo jest skazana na częstszy kontakt z lekarzami.  

Nie znaczy to jednak, że osoby LGB nie powinny być świadome, jak ustrzec się przed homofobicznym lekarzem lub psychologiem, który w swojej pracy kieruje się nie obiektywnym stanem wiedzy, a prywatnymi przekonaniami.     Zainspirowany własnymi doświadczeniami i doświadczeniami moich znajomych, postanowiłem stworzyć Projekt „Tęczowe Przychodnie”. Mam nadzieję, że szybko zyska na popularności i obejmie kolejne miasta, regiony, województwa.  

Głównym założeniem miało być monitorowanie wartych polecenia psychologów, zwłaszcza tych pracujących z osobami niepełnoletnimi. Biorąc pod uwagę fakt, że w Polsce działa np. Stowarzyszenie Psychologów Chrześcijańskich, trzeba przyjąć, że pewna grupa ludzi po studiach psychologicznych woli kierować się doktryną katolicką, którą przedkłada nad stan obecnej wiedzy o ludzkiej psychice i seksualności. Osoby LGBT muszą liczyć się z tym, że wybierając nieświadomie, mogą trafić na człowieka, który zamiast pomóc, bardzo im zaszkodzi.  

Ustalenie bezpiecznych miejsc i znalezienie kompetentnych psychologów (oraz namierzenie tych, którzy wylądują na czarnej liście) jest bardzo ważne dla ochrony nastoletnich gejów i lesbijek. Kiedy nastoletnia osoba dokonuje coming outu przed rodzicami, reakcje mogą być bardzo różne. Od postawy w pełni akceptującej, po wyrzucenie z domu, pobicie albo w ekstremalnych przypadkach zabójstwo. Rzadko jednak się zdarza, żeby ktoś spotkał się z reakcją z samego krańca spektrum. Rodzice często nie przyjmują do wiadomości, że ich dziecko po prostu takie jest, dlatego ich reakcje na coming out mogą być irracjonalne i przesadzone. Lęk rodziców stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia nastolatka, bo wyczerpuje jego psychikę. Niektórzy mają nadzieję na to, że jeszcze zdążą "naprawić”seksualność syna lub córki. Często uciekają się wtedy po pomoc do specjalisty. Tylko niektórzy robią to po to, by lepiej zrozumieć swoje dziecko. Inni chcą jak najszybciej „skorygować” jego błędną postawę. Łatwo wyobrazić sobie tragiczne w skutkach konsekwencje wizyty u psychologa kierującego się doktryną katolicką. Rodzice, umocnieni słowami osoby –rzekomo- kompetentnej, mogą próbować na wiele sposobów zwalczyć w swoim dziecku homoseksualizm.  

W trakcie myślenia nad projektem zdecydowałem się rozszerzyć go także o zwykłych lekarzy, kładąc szczególny nacisk na tych, którzy zajmują się zdrowiem intymnym i pośrednio lub bezpośrednio, seksualnością. Dlaczego? 

Osoby homoseksualne mogą mieć kłopoty z uzyskaniem dostępu do prawidłowej opieki medycznej. Homofobia może zatrzasnąć przed nosem drzwi do lekarskiego gabinetu lub skazać na publiczne upokorzenie lub gorszą jakość usługi. Grupą szczególnie narażoną na takie przykre doświadczenia są homo- i biseksualni mężczyźni, którzy nie tylko do tej pory zbierają żniwo epidemii AIDS z ubiegłego wieku, ale mogą mieć utrudniony dostęp do opieki medycznej i porad, które odpowiadałaby ich seksualności. Homofobia nadal pozostaje w większości przypadków ślepa na kobiety, pozwalając im „wtopić się w tłum”, a swoją uwagę skupia głównie na mężczyznach. Przykład: do tej pory w wielu krajach gejom nie wolno być dawcami krwi – bywają wypraszani z gabinetu nawet jeśli nie utrzymywali jeszcze kontaktów seksualnych z innymi mężczyznami.  

Moja ankieta objęła więc nie tylko psychologów, ale i służbę zdrowia. Będę weryfikował i edytował wyniki, żeby móc raz na jakiś czas zaktualizować na blogu listę lekarzy i przychodni, do których warto chodzić i tych, których/które należy omijać szerokim łukiem. Mam nadzieję, że mój pomysł połączony z Waszymi doświadczeniami, pomoże przynajmniej kilku osobom.